Suy thận độ 3 là giai đoạn trung gian trong tiến trình suy giảm chức năng thận. Ở giai đoạn này, thận hoạt động chỉ còn từ 30 - 59% so với bình thường. Nếu không điều chỉnh chế độ ăn hợp lý, bệnh có thể tiến triển nhanh chóng sang giai đoạn nặng hơn. Vì vậy, việc xây dựng thực đơn cho người suy thận độ 3 đóng vai trò vô cùng quan trọng để kiểm soát bệnh, giảm triệu chứng và hỗ trợ chức năng thận. Người suy thận độ 3 cần ăn uống như thế nào? Trước khi đi sâu vào thực đơn cụ thể, hãy cùng điểm qua các nguyên tắc dinh dưỡng quan trọng trong chế độ ăn cho người suy thận độ 3: 1 Hạn chế đạm (protein) Khi thận suy giảm chức năng, khả năng đào thải chất thải từ quá trình chuyển hóa đạm cũng giảm. Do đó, cần giảm lượng đạm để hạn chế gánh nặng cho thận. Tuy nhiên, người bệnh vẫn cần bổ sung đạm chất lượng cao như đạm từ thịt nạc, cá, trứng, sữa ít đạm. Lượng đạm khuyến nghị: 0.6 - 0.8g/kg thể trọng/ngày (theo chỉ định của bác sĩ/dinh dưỡng). 2 Giảm natri (muối) Ăn mặn sẽ làm tăng huyết áp và giữ nước, gây hại cho thận. Người suy thận độ 3 nên ăn nhạt, giảm tối đa các thực phẩm chứa nhiều muối như đồ hộp, nước chấm, đồ muối chua... Lượng natri tối đa: dưới 2g/ngày (~5g muối ăn). 3 Kiểm soát kali và photpho Ở giai đoạn này, thận không còn lọc tốt kali và photpho, nên nếu không kiểm soát sẽ gây ra các biến chứng tim mạch hoặc loãng xương. Hạn chế thực phẩm giàu kali: chuối, cam, bơ, khoai tây, khoai lang... Giảm thực phẩm chứa photpho: sữa, đậu nành, nội tạng, phô mai... 4 Đảm bảo đủ năng lượng Mặc dù cần hạn chế một số nhóm chất, nhưng người suy thận độ 3 vẫn cần đủ năng lượng để tránh sụt cân và suy nhược. Nên bổ sung tinh bột, chất béo lành mạnh từ dầu thực vật, bơ không muối, bột ngũ cốc... Thực đơn cho người suy thận độ 3 theo ngày Dưới đây là gợi ý thực đơn 1 ngày cho người suy thận độ 3, cân đối giữa nhu cầu dinh dưỡng và nguyên tắc ăn uống khoa học: Bữa sáng Cháo yến mạch nấu với sữa hạt không đường (150ml) 1 quả trứng gà luộc (nửa lòng đỏ) 1 miếng bánh mì nhạt (25g) Trà thảo mộc hoặc nước lọc Bữa phụ sáng 1 quả táo nhỏ (hoặc lê, nho – ít kali) 5 hạt hạnh nhân rang nhạt Bữa trưa Cơm trắng 1 bát nhỏ (100g) Canh bí đỏ nấu thịt nạc xay (ít muối) Cá hấp gừng (40g) Rau cải luộc chấm nước mắm pha loãng Tráng miệng: thanh long/ổi Bữa phụ chiều 1 cốc sữa dành cho người suy thận (200ml) 2 cái bánh quy nhạt Bữa tối Miến xào rau củ với thịt bò nạc (80g thịt) 1 bát canh rau ngót nấu tôm (30g tôm) Củ sen hấp hoặc khoai sọ luộc (ít) Bữa phụ tối (nếu cần) 1 ly nước ép táo/ lê không đường Danh sách thực phẩm nên và không nên ăn Thực phẩm nên ăn cho người suy thận độ 3 Người suy thận độ 3 cần chọn những thực phẩm dễ tiêu hóa, ít đạm, ít natri, kali và photpho nhưng vẫn đảm bảo cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể. Nhóm tinh bột nên sử dụng bao gồm cơm trắng, bánh mì, bún, miến, khoai sọ luộc, bột sắn… Đây là nguồn năng lượng chính và ít ảnh hưởng đến chức năng lọc của thận. Về chất đạm, nên ưu tiên đạm chất lượng cao nhưng số lượng vừa phải như thịt nạc heo, thịt gà bỏ da, cá hồi, trứng gà (1–2 quả/tuần) và sữa chuyên biệt dành cho người bệnh thận. Thực phẩm không nên ăn cho người suy thận độ 3 Ngược lại, một số thực phẩm có thể làm bệnh tiến triển nhanh hơn và cần hạn chế hoặc tránh tuyệt đối. Trước hết là nhóm thực phẩm nhiều đạm và giàu photpho như nội tạng động vật (gan, thận, lòng...), thịt đỏ nhiều mỡ, xúc xích, lạp xưởng, phô mai, đậu nành, sữa bò nguyên kem, socola… vì gây áp lực lên thận và làm tăng nguy cơ rối loạn điện giải. Ngoài ra, nước ngọt có ga, nước tăng lực, rượu, bia, cà phê, trà đậm… cũng cần được loại khỏi thực đơn vì ảnh hưởng xấu đến huyết áp, đường huyết và chức năng lọc máu của thận. Một số lưu ý quan trọng khi lên thực đơn cho người suy thận độ 3 Nên nấu nhạt, hạn chế dùng gia vị mặn. Thay vào đó, có thể sử dụng các loại rau thơm, hành lá, gừng để tăng hương vị. Uống đủ nước theo chỉ dẫn bác sĩ (thường là 1 – 1.5 lít/ngày nếu không phù, không tăng huyết áp). Theo dõi cân nặng, huyết áp và chức năng thận định kỳ để điều chỉnh thực đơn phù hợp. Tránh dùng thuốc bổ, vitamin không kê toa vì một số loại có thể chứa kali hoặc photpho cao. Nếu bị tiểu đường, cần kết hợp chế độ ăn phù hợp cho cả bệnh thận và bệnh tiểu đường (giảm đường, chia nhỏ bữa ăn...). Gợi ý thêm 3 mẫu thực đơn khác cho người suy thận độ 3 Thực đơn 2 Sáng: Cháo đậu xanh, trứng luộc, nước lọc Trưa: Cơm, cá thu hấp hành, rau cải ngọt luộc, canh bí đao Tối: Bún thịt bằm ít đạm, canh rau dền Thực đơn 3 Sáng: Phở gà (ít nước, ít đạm) Trưa: Cơm, đậu phụ sốt cà chua, canh mồng tơi nấu tôm Tối: Cháo thịt bằm rau củ, nước ép lê Thực đơn 4 Sáng: Bánh mì trứng, sữa hạt Trưa: Cơm, cá basa kho nghệ, canh cải thìa Tối: Bún xào rau củ, súp bí đỏ Kết luận Chế độ ăn uống đóng vai trò then chốt trong việc kiểm soát và làm chậm tiến triển bệnh suy thận độ 3. Việc xây dựng thực đơn cho người suy thận độ 3 cần dựa trên sự cân bằng giữa dinh dưỡng, giảm tải cho thận và vẫn đảm bảo sức khỏe tổng thể. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có một kế hoạch ăn uống phù hợp nhất với thể trạng của từng người. Tin liên quan: https://www.chothuenha.org/nguyen-tac-xay-dung-thuc-don-cho-nguoi-suy-than-do-3.t80756.html
